Viðhorf almennings til kynjahlutverka

Hreiðar

fjallar í nýjustu bloggfærslu sinni um viðhorf fólks til hlutverka kynjanna. Þessi pistill fjallar um hluti sem ég hef velt fyrir mér frá því að foreldrar mínir skiptust á að fara í framhaldsnám til útlanda fyrir nokkrum árum. Pabbi fór haustið '98 til Noregs að klára mastersgráðuna sína. Ég var nýbyrjuð í MR og bjó hjá ömmu og afa í Reykjavík en mamma var heima með systkini mín. Engum þótti neitt sérstaklega athugavert við þessa tilhögun, eðlilegt að manninn langaði að klára gráðuna sína og svona. Tveimur árum síðar fór mamma til London í framhaldsnám og var pabbi þá heima með systkini mín. Það leið varla sú vika að einhver kona í þorpinu byði þeim ekki í mat enda þótti þeim harla ólíklegt að pabbi gæti nokkuð eldað ofan í börnin. Það varð kappsmál fyrir pabba að sanna sig fyrir konunum í þorpinu, enda voru það fyrst og fremst konur sem fannst eitthvað athugavert við það að mamma færi til útlanda að sinna námi á meðan pabbi væri eftir heima með börnin. Auðvitað gerðu syskini mín föður mínum oft erfitt fyrir að vera "fyrirmynarforeldri" eins og þegar systir mín átti að spila á tónleikum og mætti á sviðið með aðra buxnaskálmina bretta upp á hné og í peysunni öfugri. Hún hafði fengið að sitja hjá vinkonum sínum þannig að pabba gafst ekki tækifæri til að laga hana til áður en hún steig á svið.

Á svipuðum tíma féll amma mín frá en ég hélt áfram að búa hjá afa mínum. Þau höfðu alltaf haft mjög gaman af eldamennsku og voru í ýmsum klúbbum sem hafa það m.a. að áhugamáli að borða saman reglulega. Afi hætti að sjálfsögðu ekki að taka þátt í þeim þótt hann væri einn eftir. Þegar kom að honum að halda næsta matarboð töfraði hann fram dýrindismat, að mestu einn en ég hjálpaði honum þó eitthvað með borðskreytingar og kartöfluskrælingar og álíka. Þegar gestirnir komu voru allar konurnar undrandi á því að ég, unglingsstelpan, væri svona flink að elda. Þær einfaldlega trúðu því ekki að afi væri svona góður kokkur. Þegar við höfðum loksins sannfært þær um að ég hefði mest lítið komið nálægt eldamennskunni fullyrtu þær hver í kapp við aðra að þetta væri ótrúlegt og að þeirra menn gætu sko aldrei gert neitt þessu líkt. Þær virtust ekki hafa velt fyrir sér hver ástæðan væri fyrir því, nefnilega að þeirra menn höfðu aldrei fengið tækifæri í eldhúsinu.

Niðurstaða mín af því að fylgjast með föður mínum og afa í þessum aðstæðum var að það væru oftar en ekki konurnar sem viðhéldu hefðbundnum kynjahlutverkum, ekki karlarnir. Síðan þá hef ég verið hörð baráttumanneskja fyrir því að konur hætti að líta á sig sem fórnarlömb og píslarvotta og taki ábyrgð á eigin lífi og lífsgæðum. Oft á tíðum er það enginn annar en við sjálf sem takmörkum möguleika okkar í lífinu.